Gusto mo bang maláman ang depinisyon ng salitâng nakita mo o alamin ang tamang ispeling ng isang salita? Mayroon nang online diksiyonaryo sa wikang Filipino na makikita sa www.kahulugan.com
Mula ang diksiyonaryong ito sa UP Diksiyonaryong Filipino, ang itinuturing na pinakaprestihiyosong diksiyonaryo sa Filipinas.
Ang editor nitó ay si Virgilio S. Almario, ang kasalukuyang tagapangulo ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) at inilimbag ito ng Sentro ng Wikang Filipino (SWF) sa University of the Philippines Diliman.
Naglalamán ito ng lahok hindi lang mula sa bokabularyong Tagalog (na batayang wika ng Filipino), kundi pati ng mga ibá pang katutubòng wika ng Filipinas. Alinsunod ito sa mandato ng Konstitusyong 1987 na pagyamanin at idevelop ang wikang pambansa salig sa mga umiiral na mga wika sa bansa.
Itinatampok ng tema ng Buwan ng Wika 2019 ang kahalagahan ng pagpapayaman sa mga katutubòng wika sa Filipinas nang sabay sa pagdedevelop sa iisang ingklusibong wikang pambansa. Esensiyal ang pagtataguyod sa mga wika ng Filipinas sa pagpepreserba ng intangible cultural heritage.
Simulan natin ang pagkilála sa makulay na linguistic diversity ng Filipinas sa tamang pagtukoy sa mga sinasalita dito: mga WIKA at hindi DAYALEK. Sa UP Diksiyonaryong Filipino (2010), may depinisyon ang “wika” na “lawas ng mga salita at sistema ng paggamit sa mga ito na laganap sa isang sambayanan na may iisang tradisyong pangkultura at pook na tinatahanan”. Mga WIKA ang 130 na sinasalita sa Filipinas, gaya ng Filipino, Sebwano, Kapampangan, Ilokano, Mëranaw, Chavacano, atbp.
Sa kabilâng bandá, ayon kay Dayag (2017), ang dayalek (Eng. dialect) o diyalekto (Esp. dialecto) ay isang varayti ng wika na ginagámit ng partikular na pangkat ng mga táo mula sa isang partikular na lugar tulad ng lalawigan, rehiyon, o bayan. Gumagámit ang mga táo ng isang wikang katulad ng sa ibá pang lugar pero naiibá ang punto o tono, may magkaibáng katawagan para sa iisang kahulugan, ibá ang gámit na salita para sa isang bagay, o magkakaibá ang pagbuo ng mga pangungusap.
Halimbawa may dalawang dayalek ang wikang Ilokano na Abagatan at Amianan. Sinasalita sa hilaga ang Abagatan hábang sa timog naman ang Amianan. Nagkakaibá ang dalawa sa pagkakaroon ng tunog schwa (ë) ng Amianan.
Halimbawa may dalawang dayalek ang wikang Ilokano na Abagatan at Amianan. Sinasalita sa hilaga ang Abagatan hábang sa timog naman ang Amianan. Nagkakaibá ang dalawa sa pagkakaroon ng tunog schwa (ë) ng Amianan.
Hinihikayat ko ang mga magulang na turuan ang mga anak niláng magsalita ng wikang katutubò bílang L1 (unang wika) at sakâ gradwal na iturò ang Filipino bílang L2. Sa saliksik ni Abu-Rabia (2011), sinasabing nakakatulong ang fluency at kakayahan sa isang wika sa language acquisition ng isa pang wika, at ang pagkakaroon ng kakayahan sa dalawang wikang ito ay makakapagpabilis ng learning process ng ikatlong wika — na sa kaso ng mga Filipino ay English. Niri-reinforce ng mga wika ang bawat isa at nagbibigay-daan para palakasin ang phonologic, morphologic, at syntactic skills. Kung gayon, para sa mga batàng mág-aarál, magiging bentaha sa pag-aaral ng English sa klasrum bílang L3 ang kahusayan sa katutubòng wika at sa Filipino.
Sa pagtataguyod natin sa bawat isa sa 130 wika ng Filipinas, pinahahalagahan natin ang linguistic diversity ng bansa dahil pinananatili nating buháy ang mga wika at ang taglay nilang intangible cultural heritage.